fbpx
orzecznictwo

Dlaczego ważny jest sprzeciw od nakazu zapłaty?

Postępowania nakazowe, upominawcze, czy uproszczone to postępowanie, w których sądy zamiast wyroku wydają nakaz zapłaty. Na podstawie danych przedstawionych przez powoda w pozwie (ewentualnie dołączonych dokumentów) sąd wydaje nakaz zapłaty uznając twierdzenia powoda za wiarygodne. Jest to pewne fikcyjne założenie, że jest tak jak przedstawił to powód. Pozwany (dłużnik) może złożyć sprzeciw od nakazu zapłaty (zarzuty), jeśli nie zgadza się z twierdzeniami powoda. Wówczas sprawa trafia do normalnego postępowania i jest rozstrzygana przez sąd w normalnym trybie. Ważne w tego typu postępowaniach, że inicjatywa jest przerzucona na pozwanego. Jeśli nie złoży sprzeciwu w przepisanym terminie (14 dni) nakaz się uprawomocnia i ma moc wyroku, zasądzającego dokładnie to wszystko, o co wnosił powód.

Wielu dłużników, po tym jak przestaje płacić swoje należności (np. raty kredytu, pożyczki, itp.) jest poddawana następującej procedurze, po wcześniejszym wezwaniu do zapłaty (wezwaniu do dobrowolnego spełnienia świadczenia), którą obrazuje symbolicznie poniższy schemat:

Co oznacza brak sprzeciwu od nakazu zapłaty dla dłużnika?

Jeśli po wypowiedzeniu umowy, dłużnik jest bierny, tzn. nie składa sprzeciwu od nakazu zapłaty, to tym samym zamyka sobie drogę do normalnego procesu i pozbawia się możliwości zbadania przez sąd czy roszczenie jest zasadne czy też nie. Innymi słowy jeśli dłużnik nic nie robi, to PRZYZNAJE W PEŁNI RACJĘ temu, kto egzekwuje od niego dług. Nie ma tu znaczenia czy ten dług faktycznie istnieje (można być pozwanym o nie swoje zobowiązanie), czy nie jest przedawniony (a to się bardzo często zdarza) oraz czy jest we właściwej wysokości (bo ktoś nie zaksięgował jakieś wpłaty). Brak sprzeciwu nakazu zapłaty zamyka drzwi do jakichkolwiek rozważań i analiz. Prawomocny nakaz jest traktowany jak wyrok i po opatrzeniu go przez sąd klauzulą wykonalności trafia do komornika a ten rozpoczyna egzekucję. Można oczywiście próbować wnosić powództwo przeciwegzekucyjne ale jego skutek będzie zazwyczaj wątpliwy jeśli formalnie nakaz zapłaty został wydany prawidłowo i nie zaszły żadne nadzwyczajne okoliczności.

A gdyby dłużnik wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym?

Historia wyglądałaby zupełnie inaczej, gdyby dłużnik złożył sprzeciw od nakazu zapłaty. Sprawa wówczas jest przekazywana do normalnego trybu postępowania. Co to oznacza? Mamy normalny proces, strony wzywane są na rozprawę gdzie mogą przedstawiać swoje racje i się bronić. Sąd wydaje po przeprowadzeniu rozprawy wyrok. Od tego wyroku przysługuje odwołanie do sądu wyższej instancji czyli apelacja. Uwaga – jeśli sprawa na skutek sprzeciwu trafi do „normalnego” trybu a pozwany dłużnik nie będzie brał w niej udziału (nie będzie składa pism procesowych i nie będzie uczestniczył w postępowaniu) to sąd wyda wyrok zaoczny.

Jak napisać sprzeciw od nakazu zapłaty?

Najistotniejsze w sprzeciwie jest to aby w ogóle był złożony. Od tego trzeba zacząć – złożenie sprzeciwu spowoduje że sprawa trafi do „normalnego” postepowania. Jego treść jest oczywiście też bardzo ważna, jeśli chcemy wygrać sprawę a nie tylko zyskać na czasie. Sprzeciw od nakazu zapłaty powinien zawierać określone dane i tak zgodnie z art. „Pismo zawierające sprzeciw wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty, a w przypadku nakazu wydanego przez referendarza sądowego – do sądu, przed którym wytoczono powództwo. W piśmie pozwany powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości, czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy, oraz okoliczności faktyczne i dowody. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w sprzeciwie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.” Co to oznacza? Lepiej zlecić złożenie sprzeciwu profesjonaliście, bo jeśli nie podniesiemy w treści pisma wszystkich zarzutów i argumentów oraz nie wskażemy dowodów na ich poparcie to sąd może je uznać za spóźnione i ich nie uwzględnić . Sprzeciw jest więc arcyważnym dokumentem.

Sprzeciw od nakazu zapłaty na formularzu?

Czy sprzeciw od nakazu zapłaty musi być sporządzony na urzędowym formularzu? Tak,  jeżeli pozew został również wniesiono na urzędowym formularzu. Szczególnie jest tak w postępowaniu uproszczonym, jeśli dochodzone są roszczenia wynikające z umów, gdzie wartość przedmiotu sporu nie przekracza dziesięciu tysięcy złotych, a w sprawach o roszczenia wynikające z rękojmi, gwarancji jakości lub z niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową sprzedaży konsumenckiej, jeżeli wartość przedmiotu umowy nie przekracza tej kwoty oraz o zapłatę czynszu najmu lokali mieszkalnych i opłat obciążających najemcę oraz opłat z tytułu korzystania z lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej bez względu na wartość przedmiotu sporu . Wniesienie sprzeciwu może wymagać zachowania tejokreślonej formy – urzędowego formularza.

Nie odbieranie korespondencji uratuje przed nakazem zapłaty?

Niestety często pokutuje przekonanie, iż jeśli nie odbiorę korespondencji (listu poleconego) z sądu to sprawa nie będzie mogła się rozpocząć . Nic bardziej mylnego. Istnieje w kodeksie cywilnym instytucja doręczenia zastępczego. Jeśli przesyłka została awizowana to po 2 tygodniach nastąpi efekt doręczenia i zacznie biec termin na złożenie sprzeciwu. Nie wiedząc o tym nie będziemy mogli się bronić. Chyba więc jednak warto odbierać korespondencje.

Zarzuty od nakazu zapłaty to to samo co sprzeciw?

Z praktycznego punktu widzenia tak, choć formalnie jest to inna sytuacja procesowa. Zarzuty od nakazu zapłaty wnosi się jeśli żądanie pozwu dotyczyło wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. To swoiste postępowanie, w którym, zgodnie z art. 485 §1 kpc „Sąd wydaje nakaz zapłaty, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych, a okoliczności uzasadniające dochodzone żądanie są udowodnione dołączonym do pozwu:

  1. dokumentem urzędowym;
  2. zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem;
  3. wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu;
  4. zaakceptowanym przez dłużnika żądaniem zapłaty, zwróconym przez bank i niezapłaconym z powodu braku środków na rachunku bankowym.”

Oznacza to w uproszczeniu, że powód domaga się roszczenia potwierdzonego „wiarygodnym” dokumentem. Jeśli mamy do czynienia z nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym, wówczas nie składamy sprzeciwu od nakazu zapłaty a wnosimy zarzuty od nakazu zapłaty. Zgodnie z art. 493 § 1 kpc „Pismo zawierające zarzuty wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty. W piśmie pozwany powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości, czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy oraz okoliczności faktyczne i dowody. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w zarzutach bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.”

Sprzeciw od nakazu zapłaty a Elektroniczne Postępowanie Upominawcze (EPU)

Elektroniczne postępowanie upominawcze (EPU) jest specjalną forma postępowania, gdzie wszystkie czynności dokonywane są w systemie teleinformatycznym. E-sąd w Lublinie jest szczególnie lubiany przez windykatorów, ponieważ w tym postępowaniu są najniższe koszty sądowe. Od nakazu zapłaty w EPU oczywiście również składamy sprzeciw. Efektem złożenia sprzeciwu jest przekazanie sprawy do normalnego trybu. Bardzo często do EPU trafiają nawet bardzo duże sprawy (np. kredytów hipotecznych) i często są one procedowane w tym trybie, mimo że sąd powinien mieć wątpliwości czy nadają się one do tego postepowania.

Sprzeciw od nakazu zapłaty wzór

Czy można napisać sprzeciw samemu? Oczywiście tak. Czy jest jakiś uniwersalny wzór sprzeciwu od nakazu zapłaty? Niestety nie. Wystarczy oczywiście napisać pismo do właściwego wydziału sądu, opatrzyć sygnaturą oraz zawrzeć w nim treść np. „Składam sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia …” Sprzeciw taki będzie skuteczny – tzn. sprawa trafi do normalnego postępowania ale jego dalsze skutki procesowe mogą być wątpliwe. W sprawie skomplikowanej lepiej zlecić to profesjonalnemu pełnomocnikowi. Jeśli sprawa jest przedawniona, jeśli zostaliśmy pozwani o nie swój dług, jeśli sprawa dotyczy kredytu denominowanego/indeksowanego CHF to stanowczo lepiej posiłkować się fachowa pomocą, wówczas zostaną we właściwym czasie przedstawione wszystkie argumenty i zawnioskowane dowody co w sposób kolosalny zwiększa szansę na wygraną.

Najczęstsze sprawy w postępowaniu upominawczym i nakazowym

Nakazy wydawałoby się powinny być wydawane w sprawach drobnych i powszechnych – np. nie zapłacony rachunek za telefon. W rzeczywistości paleta możliwości jest znacznie szersza. Są to przykładowo sprawy (dla konsumentów):

  • niezapłaconych faktur za prąd, gaz, wodę czy telefon,
  • należności dla spółdzielni mieszkaniowych czy wspólnot mieszkaniowych,
  • niespłacanych pożyczek „chwilówek”
  • niespłacanych kredytów hipotecznych CHF (nawet na bardzo duże kwoty)

Wnioski

Niezależnie od rodzaju postępowania w którym toczy się sprawa, w której otrzymaliśmy nakaz zapłaty najważniejsze jest działanie. Bierność przy nakazie zapłaty ma tylko i wyłącznie złe konsekwencje. Często powództwa są wadliwe, roszczenia przedawnione, nienależne lub nieudowodnione co do wysokości. Aby to wszystko zakwestionować trzeba złożyć sprzeciw od nakazu zapłaty/zarzuty od nakazu zapłaty i w normalnym postępowaniu bronić swoich racji. Na koniec przykład, jak wierzyciele (najczęściej fundusze sekurytyzacyjne) „odmładzają” roszczenia. Windykatorzy kupują stare długi (np. wynikające z umów wypowiedzianych w 2002 roku) oczywiście minęły już 3 lata od okresu wymagalności tych roszczeń i są one z całą pewnością przedawnione. Następnie pozywają wszystkich dłużników np. w postępowaniu upominawczym. Sąd bada kwestię tylko formalnie (zarzutu przedawnienia nie bada się obecnie z urzędu) i wydaje nakazy zapłaty. Jak wskazują statystyki większość z dłużników nie składa sprzeciwów i nakazy przeciwko nim się uprawomocniają. W tym momencie windykatorzy mają prawomocne nakazy, z którymi mogą pójść do komornika i w majestacie prawa egzekwować przedawniony dług. A wystarczyłoby złożyć sprzeciw od nakazu zapłaty i bronić się zarzutem przedawnienia.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Zadzwoń
+48 733 805 605
Zadzwoń
Scroll to Top