Co zmieni wyrok TSUE z 8 września 2022?
W dniu dzisiejszym, Trybunał Sprawiedliwości UE wydał orzeczenie w połączonych sprawach C-80/21 do C-82/21. Być może nie stanowi on takiego przełomu jak wyrok TSUE w sprawie p. Dziubaków ale z pewnością jest on bardzo ważny. Co najmniej z kilku względów. Trybunał orzekał głownie w kwestii przedawnienia oraz możliwości ingerencji sądu krajowe w zapisy umowy kredytowej. Co zmieni ten wyrok? Po pierwsze zostało w sposób jednoznaczny potwierdzone prawo kredytobiorców konsumentów do dochodzenia nieważności umowy kredytowej. Po drugie TSUE rozprawił się z forsowanymi przez banki modyfikacjami umów kredytowych (redukcja utrzymująca skuteczność) oraz kwestią przedawnienia.
Brak przedawnienia roszczeń z umowy kredytu CHF
Oczywiście przedawnienie jako instytucja pozostaje i roszczenia z umów frankowych dalej się będą przedawniać, ale wydaje się, że dla kredytobiorców nie będzie miało to skutków negatywnych. TSUE potwierdził stanowisko już w zasadzie ugruntowane po decyzji Sądu Najwyższego, iż dla kredytobiorcy-konsumenta bieg terminu przedawnienia powinien się rozpocząć z dniem, w którym dowiedział się o wadliwości umowy kredytowej. Zapewnia mu to wówczas prawo do obrony swoich praw. Miejmy nadzieję, że takie stanowisko przypieczętuje obecną praktykę orzeczniczą sądów i stawi tamę podnoszeniu przez banki zarzutów przedawnienia.
Umowy nie wolno modyfikować bez zgody konsumenta!
TSUE orzekł przede wszystkim, iż przepisy dyspozytywne, w oparciu o które uzupełnienie umowy było forsowane przez banki, w prawie polskim nie istnieją. W szczególności stwierdzono, iż przepisem dyspozytywnym nie jest art. 358 k.c. w konsekwencji sądy nie będą mogły stosować czy to przez analogie czy wprost ani art. 358(1) k.c., ani innych np. odpowiednich przepisów prawa wekslowego. Jedyny wyjątek to ten, jeśli – kredytobiorca się na to zgodzi. Jest to oczywiście mało prawdopodobne, bo byłoby to sprzeczne z jego interesem.
Co praktycznie się powinno zmienić dla Frankiewiczów?
Wydaje się, że Sądy przestaną rozważać forsowane przez banki koncepcje, że umowę CHF można jakoś uzdrowić. Zgodnie z TSUE, Sąd nie może ingerować w treść postanowienia dotyczącego sposobu ustalania przeliczenia CHF na PLN i PLN Na CHF, w taki sposób, że usunie tylko fragment takiego zapisu umownego. Czyli element zależący jednostronnie od banku (np. przy umowach BPH (GE Money Bank) byłaby to marża banku przy pozostawieniu kursu NBP (kurs dla klienta był sumą tych dwóch składowych). Jeśli taki był sens umowy, to postanowienie musi zostać być w całości usunięte z umowy, skutkując jej nieważnością.
Zapraszamy do zapoznania się z kilkoma z naszych sukcesów na polu walki z bankami w imieniu Frankiewiczów:
Prawomocna wygrana z ING! – kredyt rozliczony, hipoteka wykreślona!
Prawomocna wygrana z PKO BP! Umowa Własny Kąt!
Prawomocna wygrana z Bankiem Millennium!
radca prawny Jacek Zandecki