ZACHOWEK
Zachowek prawnik Poznań | Zachowek kancelaria Poznań
ZACHOWEK JAKO REKOMPENSATA ZA POMINIĘCIE W TESTAMENCIE
Zachowek jest w stanie zabezpieczyć interes osób najbliższych, które pominięte zostały w testamencie spadkodawcy. Pozwala on na uzyskanie określonej korzyści związanej z brakiem możliwości otrzymania spadku, do którego każdy potencjalny spadkobierca posiada prawo.
Czym jest zachowek?
Zachowkiem nazywa się uprawnienie, które ochrania spadkobierców ustawowych, pominiętych w testamencie spadkodawcy. Osoba uprawniona do otrzymania takiego zachowka, może żądać określonej kwoty pieniędzy od osoby lub grupy osób, które zostały uwzględnione w testamencie i uzyskały prawo do spadku. To co warto zaznaczyć, to fakt, iż żądaniem takim nie mogą być żadne przedmioty wchodzące bezpośrednio w skład majątku spadkowego.
Komu przysługuje zachowek?
Grupą osób, którym przysługuje prawo do zachowku są:
- zstępni spadkodawcy- dzieci, wnuki, prawnuki itd. oraz dzieci przysposobione
- małżonek, który w chwili śmierci spadkodawcy pozostawał z nim w związku małżeńskim
- rodzice spadkodawcy
Przykład:
Pani Maria, która rozwiodła się z mężem 3 temu(2015 rok), zapisała w testamencie córce cały swój majątek, w którego skład wchodziło: mieszkanie, samochód oraz gotówka w wysokości 45 000 zł. Pozostałe dwie córki zostały pominięte w testamencie. W chwili śmierci pani Marii, córka odziedziczyła cały majątek. Pozostałe córki i były mąż pani Marii udali się do sądu w celu uzyskania rekompensaty w formie zachowku. Jednakże w tej sytuacji prawo do zachowku należy się tylko i wyłącznie córkom Pani Marii, gdyż mąż nie pozostawał z nią w związku małżeńskim w chwili śmierci.
Zachowek nie należy się: osobom, które zostały wydziedziczone w testamencie oraz uznane za niegodne dziedziczenia. Zachowku nie otrzymają również osoby, które zrzekły się prawa do dziedziczenia spadku, podpisując umowę w formie aktu notarialnego ze spadkodawcą. Pozbawione do zachowku są osoby, które odrzuciły spadek. Małżonek będący w stanie orzeczonej separacji oraz rozwiedziony, nie ma prawa do otrzymania zachowku.
Przykład:
Pan Zenon pozostający w związku małżeńskim ze swoją drugą żoną Marianną, zmarł miesiąc temu. W testamencie, który odczytany został przez trójkę jego dzieci: Miłosza, Weronikę i Matyldę zawarł wpis, o tym, że wydziedzicza swojego syna Miłosza, ponieważ nie dopełniał on względem ojca obowiązków rodzinnych. Nie odwiedzał go i nie interesował się życiem rodzica. Cały swój majątek przepisuje swojej żonie. W takim wypadku córki mogą żądać zapłaty zachowku od swojej macochy, a syn traci to uprawnienie przez wydziedziczenie.
O zachowek występuje się na skutek powództwa przed sądem lub dobrowolnie na podstawie spisanej ugody. Druga wersja jest mniej czasochłonna i tańsza, gdyż opłata sądowa za założenie sprawy w tym wypadku wynosi 5% dochodzonego roszczenia.
Zachowek ulega przedawnieniu po 5 latach od otwarcia testamentu (ogłoszenia testamentu przed sądem lub notariuszem).
Przykład:
W 2011 roku zmarła matka pani Katarzyny, Wanda-wdowa od ponad 10 lat. W testamencie matka zapisała jej cały swój majątek, na który składał się dom jednorodzinny w Krakowie oraz kilka przedmiotów. Przebywający w tym czasie w Wielkiej Brytanii brat Katarzyny, po 7 latach od śmierci matki, popadł w kłopoty finansowe. Powrócił do Polski w celu wyegzekwowania od swojej siostry należnego mu zachowku. Sąd odpowiadając na jego żądanie, poinformował go, że termin uzyskania roszczenia przedawnił się i spadkobierczyni(pani Katarzyna) może odmówić zapłaty zachowku.
Ile wynosi wysokość zachowku?
Wysokość zachowku najczęściej podawana jest jako połowa wartości udziału spadkowego, jaki miałby przypaść osobie uprawnionej w sytuacji, kiedy dziedziczyłaby w sposób ustawowy. Wyjątek stanowią osoby małoletnie oraz trwale niezdolne do pracy. W tym przypadku wartość zachowka wynosi dwie trzecie wartości udziału w spadku.
Wartość zachowku może zależeć od kilku kryteriów:
- ilość osób, które domagają się otrzymania rekompensaty za pominięcie w testamencie – im więcej osób, tym mniejszy udział
- wartość darowizn, które spadkodawca dokonał jeszcze za życia – nie dolicza się darowizn, które zostały dokonane przed więcej niż 10 laty, prezentów, dokonanych przed zawarciem formalnego związku małżeńskiego
- treści sporządzonego przez spadkodawcę testamentu – możliwość wydziedziczenia, uznania za niegodnego
- sytuacji osobistej osób uprawnionych do zachowku – osoba małoletnia lub trwale niezdolna do pracy może uzyskać dwie trzecie udziału spadku
Zostałeś pozwany z tytułu zachowku? Chciałbyś odzyskać swój zachowek?
Skontaktuj się z nami!